Năm nào cũng vậy, cứ đêm ngày 23 rạng ngày 24 tháng chạp âm lịch, các đền chùa miếu mạo và các nhà thờ họ trên đảo Lý lại linh đình tổ chức nghi thức truyền thống dựng Nêu (hay Trồng đu lên phướng) để ăn tết cổ truyền của dân tộc.
[caption id="attachment_9841" align="aligncenter" width="500"]
Trồng nêu tại di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia Âm linh tự trên đảo Lý Sơn[/caption]
Nghi thức dựng cây Nêu ngày Tết là phong tục có từ xa xưa của người dân Lý Sơn, với người dân trên đảo phong tục và nghi thức dựng cây nêu truyền thống trong mấy ngày Tết cổ truyền, vừa mang ý nghĩa đuổi quỷ, trừ ma; vừa tỏ lòng biết ơn ông bà tổ tiên, cầu mong một năm mới trời yên biển lặng, mùa màng tươi tốt, bội thu.
Những năm gần đây, cây Nêu còn được người dân Lý Sơn dựng lên trên những con tàu rẽ sóng vươn ra khơi trong chuyến biển đầu năm mới.
Xem thêm: Tục dựng cây nêu ở đảo Lý Sơn
Ông Dương Định – 74 tuổi, ở thôn Tây xã An Hải cho biết: Nghi thức dựng cây Nêu tết được thực hiện vào tối ngày 23 rạng ngày 24 tháng chạp, thời khắc đó,tất cả các dinh miếu, lăng thờ cá ông các nhà thờ họ đều đồng loạt gióng trống, khua chiêng làm lễ dựng cây Nêu để đón tết.
Theo ông Định – Hàng năm cứ mỗi cuối năm âm lịch, ngày đưa ông Công, ông Táo về trời, các dinh miếu, nhà thờ họ trên đảophải dựng cây nêu đây là tục xưa để lại. Cây nêu tết được làm từ cây tre già, thân cao to, dài khoảng 6 -7 mét, thân được sơn màu đỏ.
Trước khi dựng nêu, trên ngọn cây nêu được gắn thêm đầu chim Phụng hoặc đầu cá Chép được trạm khắc tinh xảo từ gỗ vông cùng một lá cờ tổ quốc và một lá phướn trên đó viết các câu chữ cầu chúc năm mới an lành.
Còn cụ ông Võ Chú, 84 tuổi, ở thôn Đông xã An Vĩnh nhớ lại: “Cây nêu phải được cất giữ ở những nơi trang trọng, không để ô uế, Chiều 23 tháng chạp các cụ bô lão trong làng sẽ mang cây Nêu ra tiến hành các nghi thức tẩy uế, trang trí, chờ khi các nghi thức tế lễ được thực hiện xong mới mang ra dựng với nhiều nghi thức đi kèm mang đầy tính tâm linh trừ ma quỷ, với mong muốn tết đến xuân về xóm làng được bình yên, làm ăn phát đạt”.
Khi cây nêu được dựng lên, các bô lão trong làng sẽ tiến hành các lễ cúng theo phong tục truyền thống với mâm cúng đủ đầy, đây gọi là Lễ lên Nêu. Đây là dịp để các thế hệ con cháu, họ tộc trên đảo tưởng nhớ bậc tiền nhâncó công khai khẩn vùng đất đảo và tri ân cha ông còn nằm lại nơi Hoàng Sa đất mẹ vì chủ quyền biển đảo thiêng liêng của tổ quốc.
Theo quan niệm của các cụ cao niên trên đảo: Hình ảnh những cây nêu sừng sững, rực rỡ trong nắng xuân thể hiện cho sức xuân đang trỗi dậy trong lòng mỗi người dân trên đảo. Bởi từ bao đời nay, cây nêu là biểu tượng thiêng liêng nhất của ngày Tết Nguyên đán đối với người dân đảo tiền tiêu.
Ngoài lá phướn để trừ ma quỷ trên cây nêu còn có lá cờ Tổ quốc, đó là biểu tượng của người dân Lý Sơn luôn hướng về Hoàng Sa – Trường Sa vùng biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc, ở đó có xương có máu của nhiều thế hệ người Lý Sơn.
Văn Minh
Tham khảo bài nguyên mẫu tại đây : Dựng cây nêu ngày Tết – phong tục độc đáo của người dân đảo Lý Sơn
Nhận xét
Đăng nhận xét